Şirketlerin tedarik zincirlerinde durum tespiti yükümlülüklerine ilişkin Alman Yasası’nın (lksg) Türkiye’ye etkileri üzerine işçi sendikaları değerlendirme toplantısı 5 Nisan 2023 tarihinde İstanbul’da FES Beşiktaş ofisinde gerçekleşti.
2023 yılı başında yürürlüğe girmiş olan Almanya’nın Tedarik Zincirlerinde Durum Tespiti Yükümlülüklerine İlişkin Yasası’nın (Lieferkettensorgfaltspflichtengesetz, “LkSG”) Türkiye Sendikaları açısından muhtemel etkilerinin tartışıldığı bir yuvarlak masa toplantısı gerçekleştirildi. Minerva Derneği tarafından bilgilendirmenin yapıldığı toplantıya Tekstil, Gıda, Taşıma, Metal iş kollarından sendikalar, akademisyen ve hukukçular katıldı. Sendikamızı temsilen toplantıya Uluslararası İlişkiler Sekreterimiz Fulya Pınar Özcan katıldı.
2023 yılı Ocak ayında Almanya’da yürürlüğe girmiş olan Şirketlerin Tedarik Zincirlerinde Durum Tespiti Yükümlülüklerine İlişkin Alman Yasası (“LkSG”) uyarınca, şirketlerin küresel tedarik zincirleri üzerinde insan hakları ve çevresel risklere yönelik durum tespiti süreci yürütmeleri ve ihlal risklerini ortadan kaldıran, ihlalleri telafi eden adımlar atması gerekmektedir.
Türkiye ile Almanya arasındaki yoğun hacimli ihracat gözetildiğinde, 1 Ocak 2023 itibarıyla yürürlüğe giren LkSG ile başlayan yeni dönemin Türkiye’de faaliyet gösteren şirketler için insan haklarına uyum temelinde önemli bir dönüm noktası olacağı değerlendirilmektedir. Zira LkSG ile birlikte, Almanya’ya ihracat yapan Türk firmalarının ihracata devam edebilmesi için bu yasada yer alan insan hakları ve çevre standartlarına uygun üretim yapması ve faaliyet göstermesi gerekecektir. Almanya ve Türkiye arasındaki ticari ilişkilerin sürdürülebilir kılınması, insan haklarına uyumlu bir şekilde yürütülmesi ve ihtiyaç odaklarının tespiti için İş Dünyası ve İnsan Hakları Derneği (Minerva) tarafından, Friedrich-Ebert-Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği destekleri ile “Şirketlerin Tedarik Zincirlerinde Durum Tespiti Yükümlülüklerine İlişkin Alman Yasası’nın Türkiye Üzerine Etkileri” konulu çalışma yürütülmüş ve araştırma raporu hazırlanmıştır.
Bu çalışma, LkSG uygulamaları ve iş dünyası ve insan hakları alanına dair başlangıç rehberi olması amacıyla özellikle işçi sendikalarının, hak savunucularının ve insan hakları alanında faaliyet gösteren dernek ve vakıflar başta olmak üzere her türlü sivil toplum örgütünün yararlanması amacıyla hazırlanmıştır.
Toplantıda Türkiye’de iş dünyası ve insan hakları alanına ilişkin farkındalığın artırılması, LkSG’nin iyi uygulanması için Türkiye'de yapılması gerekenlerin ve sendikaların rolünün belirlenmesi ile sendikalardan hazırlanan çalışmaya ilişkin geri bildirim alınması hedeflenerek gerçekleştirilen toplantıda katılımcılar Minerva derneği tarafından sunumu yapılan raporun çıktılarına ilişkin geri bildirimde bulunmuştur.
Toplantının Açılış Konuşmasını Friedrich-Ebert-Stiftung Derneği Türkiye Temsilcisi Cihan Hüroğlu yapmıştır. Daha sonra ise İş Dünyası ve İnsan Hakları Derneği ( Minerva) Derneği temsilcileri Av. Dr. Çiğdem Çımrın, Av. Dr. Pınar Kara, Av. Fatmanur Caygın Şirketlerin Tedarik Zincirlerinde Durum Tespiti Yükümlülüklerine İlişkin Alman Yasası’nın Türkiye Üzerine Etkileri Raporu’nun Sunumunu gerçekleştirmiştir.
Sunumların ardından Şirketlerin Tedarik Zincirlerinde Durum Tespiti Yükümlülüklerine İlişkin Alman Yasası’nın Uygulanması Türkiye'de yapılması gerekenler ve sendikaların rolü üzerine sendikaların görüşlerine geçilmiştir.
Bu bölümde Uluslararası İlişkiler Sekreterimiz Fulya Pınar Özcan söz alarak, yasanın kullanılması, şikayet mekanizmasının sistemsel işleyişine ilişkin yapının iyi kurgulanması gerektiğini, işleyişe ilişkin bilinmeyen noktaların aydınlanmasına ihtiyaç olduğunu söyleyerek hali hazırda bu duruma uyan vakaları grupla paylaştı. Bir den fazla sendikanın örgütlendiği Alman firmalarındaki duruma ilişkin de soruların cevaplanması gerektiğinin altını çizdi. Almanya ve Fransa’daki sendikalarla bir ağ kurulması için bir araya gelme önerisinde bulundu.
Toplantı görüş ve önerilerin ardından sona erdi.